De laatste reis.

Het hele leven is slechts een reis naar de dood (citaat van Seneca, Romeins filosoof). Het is altijd een droevige gebeurtenis maar feit blijft dat zonder dood ook het leven niet bestaat. Ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. We denken natuurlijk liever niet aan de dood. En al helemaal niet aan begrafenissen. Toch is de kans groot dat ook jij er mee te maken krijgt, vroeg of laat (…) En dan is het wel handig als je daar een keertje over nagedacht hebt. Daarom deel ik onderstaande graag met jullie. Voor je weet maar nooit.

Voorbereiding is het halve werk

In de afgelopen jaren werd ik ook geconfronteerd met sterven in mijn directe omgeving. En een begrafenis regelen is geen feestje. Ik wilde maar dat ik toen op de hoogte was van het feit dat je een laatste reis ook op duurzame wijze kunt organiseren, dat er alternatieven zijn. Ik was daar helemaal niet mee bezig en achteraf vind ik het jammer dat ik daar niet eerder over nagedacht heb. Maar ja, je hebt dan wel wat anders aan je hoofd!

Rituelen voor de laatste reis

De mens kan niet zonder rituelen. Ze helpen ons een nieuwe situatie te accepteren, te verwelkomen of er afscheid van te nemen. Een religieus ritueel kan je handvatten geven bij een begrafenis. Of je kunt je eigen rituelen maken omdat ze bij de persoon passen waar je afscheid van moet nemen, of bij je eigen levensinstelling. In geval er meer nabestaanden zijn, wees grootmoedig in de keuze van een ritueel, het is ook voor anderen van belang.  Probeer een ritueel voor de laatste reis te vinden waar iedereen mee uit de voeten kan. Er zijn mooie natuurlijke alternatieven zoals natuurbegraafplaatsen en kisten die bijzonder duurzaam zijn en zelfs hele nieuwe ‘begrafenis’ processen. Want als je bewust leeft wil je wellicht ook het einde zo geregeld hebben. Dan is het fijn dat je nu al weet wat de mogelijkheden zijn.

Zo veel mensen, zo veel rituelen….

Jaren geleden was ik in Alaska en bezocht daar een lokale begraafplaats. De inheemse bevolking legt hun dierbare te ruste op een (Russisch Orthodoxe!) begraafplaats en bouwt een huisje boven het graf. Opgesierd met voorwerpen die refereren aan het leven wat de overledene geleefd heeft. Ik vond het indrukwekkend om al die levens daar zo mooi verbeeld te zien. Een prachtig ritueel.

Waar moet je allemaal aan denken?

Mocht je, net als ik destijds, overvallen worden door het onverwacht moeten begraven van een dierbare dan moet je aan veel dingen denken. Hier is een handige checklist. Ik had niet de tegenwoordigheid van geest om die checklist op te zoeken. Dus de begrafenis in kwestie werd met vallen en opstaan georganiseerd, gelukkig goed begeleid door een deskundige begrafenisondernemer. Eigenlijk waren haar vragen tijdens ons eerste gesprek de checklist en werd ieder punt van deze laatste reis besproken. Maar tijdens dat gesprek realiseerde ik me ook dat ik over veel dingen (nog) niet rustig had nagedacht. En met de dierbare waar ik afscheid van moest nemen had ik het nooit kunnen bespreken. Dan overvalt het je  wel en als je zelf in de rouw bent is dat toch een onrustig gebeuren want je wilt het goed doen, maar je zit ook met je verdriet.  En soms neem je dan beslissingen waar je later  toch een beetje spijt van hebt. Tijdsdruk en verdriet zijn niet zo’n goede combinatie bij het nemen van beslissingen, heb ik geleerd. Daarom hier wat tips. Door ze te lezen worden ze als het ware in je onderbewustzijn geplant en zal je er zo nu en dan, al dan niet bewust, over nadenken. Dan vormen zich vanzelf ideeën over wat te doen als je zelf in zo’n situatie terechtkomt. Dat maakt het allemaal wel wat makkelijker, hoop ik.

Praktische adressen voor een duurzame uitvaart

Allereerst een overzicht van prachtige natuurbegraafplaatsen. Bij Greenleave  vind je informatie over een duurzame uitvaart. Wat is duurzamer, begraven of cremeren en waarom? Ook handige adressen. Wist je trouwens dat er nóg een alternatief is? Bekijk het filmpje over resomeren. En bijgezet worden onder een boom, wat een mooi verhaal van Capsula Mundi… En voor een betaalbare, stijlvolle of persoonlijke en toch 100% duurzame kist verwijs ik je naar Fair Coffins. Dit bedrijf is werkt met een duurzame focus en wil verspilling voorkomen. Resten van de stof die gebruikt wordt voor het bekleden van de kisten worden bijvoorbeeld gebruikt om andere producten te maken. Zoals bij voorbeeld Scrubbie en Fair Filter. Zo gaat werkelijk niets verloren…. Het is geen makkelijk onderwerp, het nadenken over de uitvaart van je beminde, of misschien van jezelf. Maar als je bewust in het leven staat weet je ook dat het er nu eenmaal bij hoort, de dood. Sommige culturen gaan er een stuk ontspannender mee om, Allerzielen is in Mexico een groot feest waarbij alles in het teken van de dood staat. Overledenen wordt met respect en toch feestelijk herdacht. Zo krijgt de dood de plaats die het hoort te hebben, niet weggestopt, maar midden in het leven.