Is een boerderij zoals we die kennen nog wel houdbaar?
Je kunt er niet omheen, letterlijk en figuurlijk. De boerenprotesten. Landbouwers en veehouders bezetten wegen en leggen het land plat. Niet alleen in Nederland maar het lijkt een Europees gebeuren te worden. Vanwege de Europese regels die de stikstof uitstoot van ons verworden landbouwsysteem een halt moeten toeroepen. Een systeem dat door industrialisatie van ons voedsel en de manier waarop dat geproduceerd wordt gewoon perverse vormen heeft aangenomen.
Geen boerenromantiek
Ik woon zelf in een agrarisch gebied en heb er geen romantische beelden meer bij. De tractoren en landbouwmachines hebben zulke afmetingen aangenomen dat ze nauwelijks nog op de landweggetjes passen. Regelmatig worden er bomen gekapt omdat de boeren meer ruimte nodig hebben met die machinemonsters. Het huidige boerenbedrijf loopt op diesel en bestrijdingsmiddelen.
De boer moet steeds meer produceren voor steeds minder geld en heeft zich verbonden met de financiële sector die geld verdiend aan al die schulden. De boer had dat natuurlijk met wat gezond verstand zelf ook kunnen uitknobbelen, maar ja wie weerstaat de verleiding als het om je broodwinning gaat? Precies, we zijn allemaal geneigd de weg van de minste weerstand te kiezen en happen graag in die vette worst die ons wordt voorgehouden. En nu zitten we allemaal met de gebakken peren.
Maar er is heus wel toekomst voor de boerderij!
Het kan anders. Als we terug zouden keren naar lokaal en kleinschalig zou dat al enorm uitmaken. En ja de aarde kan ons op die manier ook van voedsel voorzien, maar wij mensen zullen dan wel terug moeten naar een gezonder eetpatroon dat meer plantaardige en minder dierlijke nutriënten bevat. Minder gemodificeerd zetmeel, suiker en smaakstoffen ook.
Win/win/win/win/winsituatie….
Dat heeft niet alleen een positieve impact op het verminderen van de stikstofuitstoot, verbeteren van de grond, behoud van insecten en besparen van water maar ook op de volksgezondheid. Minder suiker, dierlijk vet en smaakstoffen in ons voedsel zorgen voor minder diabetes, kanker en overgewicht. En dan zijn er minder ziekenhuisbedden en andere vormen van gezondheidszorg nodig en kan de kwaliteit omhoog. Ja ik weet het, het is nogal simpel voorgesteld maar in wezen komt het natuurlijk wel hier op neer!
Weg met de multinationals
Een belangrijke schakel in ons huidige verworden voedselvoorziening is natuurlijk het grootbedrijf, zeg maar de Unilevers van deze wereld, die gebaat zijn bij steeds meer consumeren van ons, tegen steeds minder kosten. Die schakel zou stukken minder belangrijk moeten worden. Door lokale bedrijven groenten, fruit, kaas, melk en brood te laten produceren en te distribueren kom je al een heel eind. Elke wijk en elk dorp zou een winkel moeten hebben waar je lokale producten moet kunnen kopen. Waarom zo veel voedsel over de hele wereld verslepen?
Mogelijkheden genoeg voor een boerderij dichtbij!
Er zijn diverse initiatieven op dit gebied. Coöperaties waarin mensen zelf het land bezitten en een boer betalen voor het werk. Soms ook met een boerderijwinkel aan het bedrijf. Iedereen geholpen; de boer krijgt een salaris met zekerheid, de consument betaalbare voeding en de aarde een betere behandeling. Het groeit, hier en nu, in vele varianten en op vele plaatsen. Mocht je zelf ook de kriebels krijgen en meewerken aan een ommezwaai in het systeem; sluit je dan aan bij een lokaal alternatief en koop je eigen stukje boerderij. Ik heb er een aantal op een rijtje gezet, maar wellicht is er bij jou in de buurt een actieve coöperatie die ik nog niet gevonden heb.
En nog wat wat kleinere initiatieven als voorbeeld;
- De Patrijs Een puik voorbeeldje van de transitie van gangbaar naar eco. Het kan wel!
- Dal van de kleine Beerze
- Landfonds van Remeker
- Sjoerd Wartena was een pionier op dit gebied en startte zo’n 40 jaar geleden met een soortgelijk initiatief in Frankrijk; Terre de Liens
Ook jij kan bijdragen!
Er zijn veel meer initiatieven dan je voor mogelijk houdt, maar ze zijn niet allemaal zo bekend of makkelijk te vinden. Googlen op landcoöperatie en de omgeving waar je woont werkt aardig.
Ja, de boeren moeten een actieve ommezwaai gaan maken om te kunnen blijven boeren, maar ook wij als consument hebben ons deel te doen. Belangrijk is om bij het doen van boodschappen verstandige keuzes te maken. Verstandig voor onze gezondheid en die van onze aarde. Dus laat al die frisdrank, kant en klaar gerechten en pakjes en zakjes gewoon lekker staan en kook met verse lokale producten waar dat kan. En als het ook nog eens van je ‘eigen boerderij’ komt is dat natuurlijk dubbel leuk!